سرآغازهای هشتگانه در منطق: پژوهشی تاریخی
نویسندگان: ثبت نشده
چکیده مقاله:
منطقپژوهی در ایران معاصر از فقر مطالعهى تاریخی رنج میبرد. فقدان تاریخ منطق دورهی اسلامی برجستهترین نشانهى این فقر است. نگارش چنین تاریخی را باید از بررسی روند دگردیسی مدخل فرفوریوس آغازید. آموزههای این کتاب در دورهى اسلامی نهتنها تغییر کارکرد دادند، بلکه هم گسترش یافتند و هم ژرفا پیدا کردند. گسترش آن را در دو محور بهخوبی میتوان رصد کرد: 1. افزوده شدن سرآغازهای هشتگانه، 2. افزوده شدن پیشنیازهای فهم کلّیهای پنجگانه. جستار فرارو، با کرانمند ساختن خود به چهار منطقدان، یعنی فارابی، ابنسینا، ابنطیّب، و رازی، بر محور نخست انگشت مینهد: پسزمینهى تاریخی آن را بازمیجوید، پرسمانهایی که در پیرامون آن روییدهاند را برمیرسد و تلاشهایی که برای فروگشودن این پرسمانها صورت پذیرفتهاند را بازمینمایاند.
منابع مشابه
سیر تاریخی نسبتهای چهارگانه در منطق اسلامی
این مقاله از زاویهای تاریخی به بحث پیرامون «نسب اربع» یا رابطة میان مفاهیم کلی میپردازد. منطقدانان بزرگ پیش ـ ابن سینایی نظیر ارسطو و فارابی و همچنین شیخالرئیس ابوعلی سینا به موضوع «نسبتهای چهارگانه» بین مفاهیم کلی از حیث صدق و انطباق تفطنی نداشتهاند. غزالی نخستین فیلسوفی است که این موضوع را در چهار نسبت به حصر عقلی، و بدون ذکر رابطة تباین مطرح میکند. افضلالدین خونجی و سراجالدین ارموی...
متن کاملپژوهشی در دو فرهنگنامه تاریخی صَفَدی
نگارش فرهنگنامههای تاریخی را که ابنخلِّکان با تألیف وفیات الاعیان در قرن هفتم ابداع کرد، صفدی در قرن هشتم با نگارش دو فرهنگنامه الوافی بالوفیات و اعیان العصر دنبال و تکمیل نمود. مؤلف در ثبت تاریخ وفات تراجم دقت کرده و در بیشتر تراجم، تاریخ وفات را که به همراه تدوین الفبایی ویژگی مشترک فرهنگنامهها است، ذکر میکند. در تراجم بسیاری دیدگاه خود را درباره صاحب ترجمه بیان کرده، حتی در مواردی خصوصی...
متن کاملپژوهشی در هویت تاریخی «مقتل ابیمخنف»
تشابه میان نامهای تاریخی از مهمترین دشواریها در برخی از تحقیقات و مستندات تاریخی شده است؛ برای نمونه میتوان به «مقتل ابیمخنف» اشاره کرد؛ کتابی که با کنیهی مورخ بزرگ شیعه، لوط بن یحیی، متوفای 157 منتشر شده و به علت انتساب به کنیهی آن شخصیت بزرگ، منشأ بسیاری از تحریفات و خرافات در تاریخ کربلا و حوادث بعد کربلا- از جمله فرجام قاتلان- شده است. کتاب مذکور به علت ادبیات ضعیف، تناقضگویی، ضب...
متن کاملبررسی مقایسه ای سرآغازهای حوزۀ عمومی در ایران و غرب: قهوه خانه و اهمیت تاریخی آن
حوزۀ عمومی مکانی برای گفت وگو و نقد قدرت است که اولین بار آن را هابرماس به صورت نظری مطرح کرد و پیشینه اش را به سالن ها، قهوه خانه ها و دربار اروپایی رساند. این تصور که شکل گیر ی حوزۀ عمومی مختص غرب است، درست به نظر نمی رسد؛ زیرا در دورانی از تاریخ ایران نیز هم زمان با غرب، وجوهی از شکل های حوزۀ عمومی دیده می شود که در دورة صفویه به وجود آمده بود؛ اما مسیر تداوم و سیر آن در ایران و غرب به دلیل ...
متن کاملپژوهشی در هویت تاریخی «مقتل ابی مخنف»
تشابه میان نام های تاریخی از مهم ترین دشواری ها در برخی از تحقیقات و مستندات تاریخی شده است؛ برای نمونه می توان به «مقتل ابی مخنف» اشاره کرد؛ کتابی که با کنیه ی مورخ بزرگ شیعه، لوط بن یحیی، متوفای 157 منتشر شده و به علت انتساب به کنیه ی آن شخصیت بزرگ، منشأ بسیاری از تحریفات و خرافات در تاریخ کربلا و حوادث بعد کربلا- از جمله فرجام قاتلان- شده است. کتاب مذکور به علت ادبیات ضعیف، تناقض گویی، ضبط ...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 16 شماره 29 بهار و تابستان1395
صفحات 133- 168
تاریخ انتشار 2016-09-18
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023